Gospodarstwa opiekuńcze są istotnym elementem wspierającym rozwój obszarów wiejskich, oferując pomoc społeczną, integrację oraz poprawę jakości życia osób potrzebujących, a także wzmacniając lokalne społeczności.
W nowej perspektywie finansowej w ramach działania LEADER będzie można ubiegać się o wsparcie na rozwój pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych w zakresie tworzenia lub rozwijania gospodarstw opiekuńczych, zagród edukacyjnych i gospodarstw agroturystycznych.
Zachęcamy do lektury kolejnego artykułu przybliżającego wsparcie w zakresie „Rozwoju pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych”. Z poniższego artykułu dowiesz się czym są gospodarstwa opiekuńcze oraz jakie wsparcie finansowe możesz uzyskać za pośrednictwem Lokalnych Grup Działania w województwie pomorskim.
Czym są „Gospodarstwa opiekuńcze”?
Gospodarstwa opiekuńcze to specjalny rodzaj gospodarstw rolnych, które łączą produkcję rolną z działalnością o charakterze terapeutycznym, opiekuńczym i integracyjnym. Główną ideą gospodarstw opiekuńczych jest zaadaptowanie gospodarstwa rolnego do miejsca, w którym osoby starsze lub będące w trudnej sytuacji życiowej aktywnie spędzają czas wolny i w którym otrzymają wsparcie umożliwiające integrację społeczną.
Rolnictwo opiekuńcze to specjalny rodzaj działalności skierowanej do rolników, którzy poszukują nowych źródeł dochodu w swoim gospodarstwie, a jednocześnie chcą prowadzić działalność opartą na chęci niesienia pomocy osobom będącym w trudnej sytuacji życiowej.
Dzięki połączeniu pracy w gospodarstwie z zajęciami terapeutycznymi, gospodarstwa te wprowadzają innowacyjne rozwiązania wspierające rozwój lokalnych społeczności wiejskich.
Dofinansowanie do Gospodarstw opiekuńczych w nowej perspektywie finansowej
W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 poprzez podejście LEADER będzie możliwe wsparcie na start i rozwój gospodarstw opiekuńczych. Dofinansowanie będzie mogło obejmować m.in. inwestycje w infrastrukturę w celu podniesienia standardu świadczonych usług społecznych, zakup wyposażenia oraz organizację działań terapeutycznych i edukacyjnych.
W województwie pomorskim, wsparcie na rozwój lub zakładanie gospodarstw opiekuńczych w ramach Lokalnych Strategii Rozwoju planują następujące grupy działania:
- Lokalna Grupa Działania „Chata Kociewia”,
- Lokalna Grupa Działania „Trzy Krajobrazy”,
- Lokalna Grupa Działania Partnerstwo Dorzecze Słupi,
- Stowarzyszenie Bursztynowy Pasaż,
- Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby,
- Stowarzyszenie Północnokaszubska Lokalna Grupa Rybacka.
Ważne – nie ma jednego terminu naboru wniosków! Każda z w/w lokalnych grup działania wyznacza własne terminy i harmonogramy. Informacje o naborach oraz zakresy pomocy zostaną ogłoszone na stronach internetowych LGD.
W ramach inicjatywy LEADER gospodarstwa opiekuńcze mogą liczyć na wsparcie w kwocie do 150 tys. zł. Co ważne, pomoc finansowa w ramach rozwoju pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych może wynieść do 85% kosztów kwalifikowalnych.
Dofinansowanie na start gospodarstw opiekuńczych przyznawane będzie wnioskodawcy:
- który jest rolnikiem albo małżonkiem rolnika albo domownikiem małego gospodarstwa rolnego,
- który nie prowadzi działalności w zakresie startu gospodarstwa opiekuńczego, gospodarstwa agroturystycznego lub zagrody edukacyjnej,
- któremu nie została przyznana pomoc na działalność w zakresie startu gospodarstwa opiekuńczego, gospodarstwa agroturystycznego lub zagrody edukacyjnej,
W przypadku, gdy wnioskodawca ubiegać się będzie o dofinansowanie na rozwój gospodarstwa opiekuńczego, pomoc zostanie przyznana jeżeli:
- upłynęło co najmniej 2 lata od dnia wypłaty pomocy na start gospodarstwa opiekuńczego, gospodarstwa agroturystycznego lub zagrody edukacyjnej,
- prowadzona działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia gospodarstwa opiekuńczego jest potwierdzona wpisem do CEiDG.
W przypadku wniosku na rozwój gospodarstwa opiekuńczego, należy określić standard świadczonych usług oraz przedłożyć plan rozwoju tej działalności. Plan musi uwzględniać m.in. rozszerzenie zakresu lub podniesienie standardu świadczonych usług.
Z pomocy w powyższym zakresie wykluczone są operacje, których koszty dotyczą inwestycji w produkcję rolną lub przetwórczą, oraz w swoim zakresie obejmują budowę lub modernizacje dróg, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych i/lub przydomowych oczyszczalni ścieków.
Podsumowanie
Gospodarstwa opiekuńcze stanowią nowatorską odpowiedź na zmiany demograficzne zachodzące w Polsce oraz na transformacje, które dotykają społeczności wiejskie. Zjawiska takie jak zanik rodzin wielopokoleniowych i migracja młodych ludzi do miast sprawiają, że osoby starsze na wsiach coraz częściej doświadczają samotności i izolacji. Dlatego kluczowe staje się tworzenie warunków umożliwiających seniorom integrację ze swoim otoczeniem. Przyjazne, znane miejsca, w których panuje domowa, ciepła atmosfera, mogą znacząco wpłynąć na poprawę ich codziennego funkcjonowania i samopoczucia.
Myślisz o założeniu gospodarstwa opiekuńczego? Śledź harmonogramy naborów wniosków na stronach internetowych pomorskich Lokalnych Grup Działania i skorzystaj z dofinansowania!
Zachęcamy również do obejrzenia filmów stworzonych przez Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu w ramach projektu pn. „Gospodarstwa opiekuńcze szansą na rozwój działalności pozarolniczej” zrealizowanego w ramach Planu operacyjnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2020-2021. Filmy ukazują działalność gospodarstw opiekuńczych w województwie kujawsko-pomorskim promując ich ideę.
Idea gospodarstw opiekuńczych z punktu widzenia Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie:
Toskania Kociewska w Bochlinie – studium przypadku funkcjonowania gospodarstwa opiekuńczego w praktyce:
Funkcjonowanie pozostałych gospodarstw opiekuńczych w województwie kujawsko-pomorskim: